Xu hướng 2: Mass Customization
Giới thiệu
Để giải quyết các vấn đề này, người ta đã đưa vào khái niệm Mass Customization (MC). MC giúp giải quyết được vấn đề
đáp ứng cho rất nhiều nhu cầu đa dạng của khách hàng cùng lúc trong khi vẫn đảm bảo được sản lượng sản xuất lớn
(mass) vì nếu chuyển qua đáp ứng nhu cầu đa dạng bằng sản xuất đơn chiếc (thủ công) thì cuộc “cách mạng” này sẽ mất
hết ý nghĩa (do giá cả sẽ đắt đỏ).
Cách làm của MC
Cách làm của MC như sau: chia sản phẩm thành từng mô đun nhỏ và chuẩn hóa. Khách hàng khi mua hàng có thể chọn những mô đun mình cần mua và chỉ cần trả tiền cho những mô đun đó. Nhà sản xuất vẫn cứ sản xuất được hàng loạt (các mô đun) và người tiêu dùng mua được đúng những thứ mình cần với chi phí hợp lý. Hãng máy tính Dell là hãng lớn đầu tiên áp dụng mô hình MC này khi cho phép khách hàng tự chọn các linh kiện để lắp máy. Sau này, ở Việt Nam, một số công ty máy tính cũng làm tương tự và thậm chí, họ còn bán lẻ linh kiện để người dùng tự lắp ráp thành máy tính của mình (gọi là máy “Đông Nam Á”).Để chuyển từ sản xuất hàng loạt sang MC
Nhà sản xuất phải tiến hành mô đun hóa sản phẩm (modularize) và thay đổi lại cấu trúc chuỗi cung ứng của mình để phù hợp với quá trình sản xuất mới có sử dụng MC. Việc mô đun hóa có thể được thực hiện bằng cách thiết kế các kiến trúc sản phẩm mới (xem Chương 9: Kiến trúc sản phẩm) và thiết kế tối ưu cho việc lắp ráp (xem Chương 13: Thiết kế cho chế tạo). Việc thay đổi cấu trúc chuỗi cung ứng có thể thấy ở chỗ nhà sản xuất, thay vì lắp ráp sản phẩm tại kho rồi đem giao cho đại lý/nhà bán lẻ, sẽ giao linh kiện để cho đại lý/nhà bán lẻ để lắp ráp tại nơi bán. Việc “làm trễ” lắp ráp này được gọi là “differentiation postponement” hoặc “delayed differentiation” (trì hoãn sự khác biệt hóa) và thời điểm trì hoãn vào lúc nào là một yếu tố quan trọng, được nghiên cứu rất nhiều trong ngành Quản lý chuỗi cung ứng (SCM – Supply Chain Management) cũng như Điều phối hoạt động (OM – Operations Management) trong Kỹ thuật Hệ thống Công nghiệp (ISE – Industrial and Systems Engineering).Kết luận
- MC không chỉ giới hạn ứng dụng của mình ở ngành sản xuất máy tính mà giờ đây, nó cũng lan ra rất nhiều ngành khác: ô tô, thời trang, sản xuất đồ chơi,…
- Vì đặc thù của MC là có sự liên quan mật thiết của người tiêu dùng vào quá trình lựa chọn cấu hình sản phẩm (thiết kế, lắp ráp) nên MC có quan hệ rất mật thiết với Crowdsourcing.
- MC mở ra cơ hội cạnh tranh mới cho các nhà sản xuất thông qua việc đáp ứng tối đa thị hiếu của khách hàng và đa dạng hóa sản phẩm, tiết giảm chi phí, hạn chế tồn kho.
