Sơ lược về UX và UI
Tổng quan
Hàng ngàn năm qua, con người vẫn luôn bàn luận về cái
xấu, cái đẹp. Những cái bên ngoài mà chúng ta có thể nhận
định, bàn luận nó xấu hay đẹp, chính là giao diện – UI
của sản phẩm. Với một nhà hàng, đó là màu sơn, ánh
sáng, phong cách trang trí bên trong và bên ngoài. Với
một ứng dụng điện thoại, máy tính, hay một website, đó
chính là các phông (font) chữ, hình nền và họa tiết, các
nút bấm trên màn hình mà chúng ta có thể nhìn thấy.
Ví dụ tổng quát hơn
Ta hãy xem xét dịch vụ du lịch. Khách hàng có thể biết đến chúng ta qua website, đặt tour trên đó, khi đến ngày khởi hành sẽ được dẫn đưa địa điểm mong muốn. Như vậy, khách hàng sẽ tương tác với website công ty, phương tiện di chuyển, trang thiết bị và hướng dẫn viên du lịch trên hành trình. UI khi đó sẽ vừa bao gồm hình ảnh, banner của công ty website, vừa bao gồm các trang trí xe du lịch, ghế ngồi trên xe, mũ nón, áo đồng phục của hướng dẫn viên,…Kết luận
- Như vậy, định nghĩa một cách chính xác hơn, UI hay giao diện người dùng chính là những thứ sẽ tương tác trực tiếp với giác quan của con người, trong trường hợp như các ví dụ trên thì là tương tác thị giác. Các yếu tố màu sắc, sáng tối, mức độ to nhỏ, phối cảnh,…sẽ tương tác với mắt của con người.
- Không chỉ tương tác với thị giác, khái niệm UI còn tác động đến tất cả các giác quan của con người.
Ví dụ
Giao diện người dùng của một quán cà phê sẽ không chỉ bao gồm màu sắc ánh sáng, các bức tranh trang trí trên tường, bài trí bàn ghế, các biển hiệu,…mà còn bao gồm độ thô ráp của ghế, âm thanh của dụng cụ, hệ thống hoặc nhân viên báo đồ uống đã sẵn sàng được phục vụ, và đặc biệt là mùi thơm cà phê nóng hổi.
Thuật ngữ UI
Mặc dù ban đầu thuật ngữ UI được đưa ra để phục vụ cho khối ngành công nghệ, nhưng giờ đây nó đã trở thành khái niệm phổ biến và có tầm ảnh hưởng lớn lên các thiết kế sản phẩm, dịch vụ thuộc các ngành khác. Dù đẹp, xấu phụ thuộc vào cảm nhận của mỗi người, song những nguyên tắc cơ bản khi thiết kế giao diện để có thể tác động mạnh vào các giác quan ngày càng được quan tâm, đặc biệt là trong thiết kế bao bì sản phẩm và thiết kế các cửa hàng, không gian dịch vụ.
UX là gì?
- Trái với UI là tập hợp các cảm nhận về vẻ bên ngoài của sản phẩm, thì UX tập trung vào những giá trị bên trong.
- Ví dụ, với ứng dụng phần mềm, đó là tính dễ dùng, trực quan, các thành phần hay sử dụng được đưa ra ngoài để dễ dàng nhìn thấy và thao tác. Số lượt thao tác chạm hay click chuột cũng được đo đếm. Nếu mất nhiều thao tác hơn, trải nghiệm của khách hàng sẽ bị giảm đi.
Đối với một quán cà phê
- Một phần trải nghiệm được đo bằng mức độ thân thiện, niềm nở của nhân viên đối với khách hàng hoặc thời gian khách hàng phải chờ đợi khi gọi cà phê, đồ uống. Xét về mức độ ảnh hưởng đến khách hàng, UI chính là cái khiến khách hàng thu hút, để ý đến dịch vụ hoặc sản phẩm. Nếu tìm một quán cà phê khi đi trên đường, khả năng cao bạn sẽ ghé vào các quán có biển hiệu trang trí bắt mắt, có cửa kính có thể nhìn vào không gian bên trong được bài trí đẹp và sạch sẽ.
- Tuy nhiên, để khách hàng trở nên gắn bó với dịch vụ thì chúng ta cần xây dựng UX tốt. Nếu bắt đầu bước chân vào quán mà nhân viên không có một lời chào, khó khăn khi tìm kiếm menu đồ uống, thời gian phục vụ lâu,…thì chắc chắn chúng ta sẽ không muốn quay trở lại quán cà phê này.
Kết luận
- Như vậy, có thể thấy UX ở tầng sâu hơn so với UI. Thông thường, UX là kết quả của việc bố trí hợp lý UI.
- Ví dụ, quán cà phê với ánh sáng vàng, bàn ghế tối màu, bề mặt thô ráp, sẽ mang đến cho khách hàng cảm giác thân mật, ấm cúng. Cảm giác ấy chính là một phần trong trải nghiệm mà khách hàng có được khi sử dụng dịch vụ tại đây.
- Do đó, một trong những cách làm tăng trải nghiệm của khách hàng cũng chính là thiết kế UI đẹp, bắt mắt và nhất quán (làm như vậy cũng sẽ tạo nên dấu ấn thương hiệu).